قرابیه یکی از شیرینی‌های سنتی و محبوب است که ریشه آن به خاورمیانه و منطقه قفقاز بازمی‌گردد. این شیرینی که بافتی ترد و نرم دارد، معمولاً از موادی مانند آرد، شکر، تخم‌مرغ و مغزهایی مثل بادام، گردو یا پسته تهیه می‌شود. قرابیه به دلیل طعم لذیذ و عطر دلپذیرش، در مراسم و جشن‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد.
ریشه‌های تاریخی:
- خاورمیانه و قفقاز
منشأ اصلی قرابیه به کشورهای خاورمیانه و قفقاز، به‌ویژه ایران، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان بازمی‌گردد. نام «قرابیه» از واژه عربی «غریب» به معنای «عجیب» یا «غریب» گرفته شده است که نشان‌دهنده وجه تمایز این شیرینی از سایر خوراکی‌ها است. این شیرینی ابتدا به عنوان خوراکی مجلسی در دربارهای سلطنتی و میان طبقات اشراف مصرف می‌شد.
- ایران
در ایران، قرابیه بیشتر در تبریز تهیه و مصرف می‌شود. قرابیه تبریز با استفاده از بادام، شکر و سفیده تخم‌مرغ تهیه می‌شود و سطح آن با خلال پسته یا بادام تزئین می‌گردد. این شیرینی به عنوان یکی از سوغاتی‌های معروف تبریز شناخته می‌شود و به دلیل بافت لطیف و طعم خوشایندش، محبوبیت زیادی دارد.
- ترکیه
در ترکیه، قرابیه به شکل‌های مختلفی تهیه می‌شود و معمولاً با نام «Kurabiye» شناخته می‌شود. نسخه ترکیه‌ای قرابیه معمولاً با آرد، شکر، روغن و گاهی با اضافه کردن عطرهایی مانند وانیل یا گلاب تهیه می‌شود. قرابیه در ترکیه معمولاً همراه با چای یا قهوه سرو می‌شود.
- آذربایجان و ارمنستان
در آذربایجان و ارمنستان نیز قرابیه با دستورهای مشابه اما با تفاوت‌های محلی تهیه می‌شود. در این مناطق، گاهی از مغز گردو و عسل برای مزه‌دار کردن شیرینی استفاده می‌شود.
- گسترش و محبوبیت:
قرابیه به دلیل سادگی در تهیه و طعم مطبوع، به سرعت در کشورهای مختلف خاورمیانه و اروپای شرقی گسترش یافت. امروزه این شیرینی در بسیاری از کشورها به عنوان یک خوراکی سنتی و مجلسی شناخته می‌شود و در جشن‌ها، اعیاد و مراسم خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. قرابیه تبریز به عنوان یکی از نمونه‌های معروف و اصیل، شهرت بین‌المللی دارد و همچنان یکی از سوغاتی‌های پرطرفدار شهر تبریز محسوب می‌شود.
دستگاه‌های قیف‌زن رولت‌زن و دپازیتور «کیهان ماشین» توانایی تولید شیرینی قرابیه را دارند.
